کی از روشهای پیشرفته و موثر برای درمان ناباروری، آی وی اف است.
برخلاف آی یو آی یا لقاح داخل رحمی، آی وی اف، همان لقاح خارج از رحم است که با دریافت تخمک و اسپرم، میتوان لقاح را در محیط آزمایشگاه انجام داد.
در ادامه، کمی بیشتر در مورد IVF صحبت خواهیم کرد تا با مراحل انجام آن، معایب و مزایای این روش درمانی آشنا شوید.
کاربردهای IVF چیست؟
با توجه به اینکه روش IVF یکی از تکنیکهای موثر برای درمان ناباروری میباشد، احتمالاً بسیاری از زوجین که با این مسئله مواجه هستند، با سؤال میکنند که انجام آی وی اف چه زمانی توصیه میشود.
اگر بانوان دارای مشکلات لولههای فالوپ باشند، قطعاً مانع از حرکت تخمک و اسپرم میشود.
این افراد باید برای داشتن بارداری کاملاً سالم از روش آی وی اف استفاده کنند زیرا انسداد یا آسیب در لولههای فالوپ مانعی جدی برای بارداری محسوب میشود.
در مواردی که اختلالات تخمکگذاری رخ دهد، بارداری بسیار سخت خواهد شد.
مشکلات هورمونی مانند سندروم تخمدان پلیکیستیک باعث میشود تا در روند تخمکگذاری اختلال گستردهای پیدا کند.
این دسته از افراد نیز میتوانند با IVF بارداری موفقی داشته باشند.
گاهی اوقات مشکل اصلی در ناباروری زوجین مربوط به اسپرمها میباشد.
اگر تعداد اسپرم از حد نرمال کمتر باشد یا کیفیت پایین داشته باشد یا مشکلات حرکتی اسپرم بسیار شدید باشند، این افراد برای بارداری تحت IVF قرار میگیرند.
برخی از زوجین علیرغم انجام روشهای تشخیصی و درمانی، دچار نازایی غیرقابل توضیح هستند.
اگر علت نازایی مشخص نشود و سایر روشها نتیجه ندهد، بهترین گزینه IVF است.
مشکلات ژنتیکی و سن بالای بانوان باعث کاهش کیفیت و تعداد تخمکها میشود.
این افراد نیز میتوانند با انجام آی وی اف بارداری سالم و بیخطر را تجربه کنند.
ای وی اف چگونه انجام میشود؟ (روش انجام لقاح آزمایشگاهی)
برای داشتن آی وی اف موفق، تمامی مراحل باید طبق نظر پزشک متخصص انجام شود.
تحریک تخمدانها در فرآیند IVF
مرحلهٔ نخست IVF با تزریق هورمونهای خاص آغاز میشود تا بهجای تولید تنها یک تخمک در هر سیکل ماهانه، چندین تخمک بالغ تولید شود.
در ادامه با انجام آزمایشهای لازم بررسی میکنند که آیا فرد برای عمل برداشت تخمک آماده شده است یا نه.
برداشت تخمکها یا پانکچر در آی وی اف
تقریباً ۳۶ تا ۳۸ ساعت پس از تزریق نهایی داروهای تحریککننده و تحریک تخمدان، زمان برداشت تخمک فرا میرسد.
با استفاده از سوزن مخصوص و تحت هدایت سونوگرافی واژینال، تخمکها از داخل فولیکولهای تخمدان خارج میشوند.
پس از برداشت، تخمکها بررسی شده و در صورت داشتن کیفیت و شرایط مناسب، برای مراحل بعدی در محیط آزمایشگاه نگهداری میگردند.
زمانبندی در این مرحله بسیار حیاتی است؛ تخمکها باید دقیقاً پیش از خروج طبیعی از فولیکولها برداشت شوند.
برداشت زودهنگام یا دیرهنگام باعث میشود تخمکها بهطور طبیعی رشد نکنند.
دکتر فائزه حلیمی معمولاً با کمک آزمایش خون و سونوگرافی مطمئن میشود که تخمکها به مرحلهٔ مناسب رسیدهاند.
مراکز IVF دستورالعملهای دقیق و اختصاصی را برای رعایت دقیق روند درمان به زوجین ارائه میدهند.
در اکثر موارد به خانمها داروی آرامبخش یا بیهوشی کامل تزریق میشود.
برای اطمینان از کیفیت اسپرم و ارزیابی دقیق پارامترهایی نظیر تعداد، تحرک و مورفولوژی، توصیه میشود پیش از شروع IVF آزمایش آنالیز مایع منی انجام شود.
این بررسی میتواند شانس موفقیت لقاح آزمایشگاهی را بهطور قابلتوجهی افزایش دهد.
در این خصوص میتوانید به آزمایشگاههای تخصصی تست اسپرم در تهران مراجعه نمایید تا نمونه با دستگاههای پیشرفته آنالیز شود و پزشک بر اساس نتایج، بهترین پروتکل درمانی را انتخاب کند.
تهیه اسپرم پس از برداشت تخمک در آیویاف
برای انجام IVF لازم است تقریباً همزمان با برداشت تخمک از خانم، نمونه اسپرم از آقایان نیز تهیه شود.
نمونه اسپرم باید در شرایط کاملاً استریل به آزمایشگاه تحویل داده شود.
در این مرحله اسپرمهای سالم و فعال از نمونه جدا و انتخاب میشوند. اگر نمونه در منزل تهیه میشود، باید حداکثر ظرف ۲۰ تا ۳۰ دقیقه به آزمایشگاه برسد.
بهتر است آقایان حدود ۵ روز پیش از تهیه نمونه از رابطه جنسی پرهیز کنند تا کیفیت و تعداد اسپرم بهینه باشد.
در IVF معمولی معمولاً به نمونه مایع منی با حداقل ۱۰ تا ۲۰ میلیون اسپرم نیاز است.
در مواردی که کیفیت اسپرم پایین باشد (IVF با اسپرم ضعیف) یا از روش ICSI استفاده شود، حتی با تعداد بسیار کمتر اسپرم نیز میتوان با موفقیت بالا لقاح انجام داد.
لقاح آزمایشگاهی جنین در IVF
لقاح دقیقاً در همان روز برداشت تخمک انجام میشود.
اسپرم و تخمک در محیط آزمایشگاه کنار هم قرار میگیرند تا فرآیند لقاح رخ دهد.
در اکثر موارد اسپرمها بهطور مستقیم به محیط کشت تخمکها اضافه میشوند و لقاح بهصورت طبیعی اتفاق میافتد.
اگر لقاح طبیعی انجام نشود، از روش تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) استفاده میکنند.
آزمایش ژنتیکی پیش از انتقال جنین
در صورتی که نیاز باشد، آزمایش ژنتیک پیش از لانهگزینی (PGT) معمولاً زمانی انجام میشود که جنین به مرحله بلاستوسیست رسیده باشد، یعنی حدود ۵ تا ۶ روز پس از لقاح.
این آزمایش برای بررسی وضعیت کروموزومی، بیماریهای ژنتیکی یا تعیین جنسیت جنین به کار میرود.
انتقال جنین به رحم و لانهگزینی در IVF
پس از اینکه جنینها به مرحلهٔ مناسب رشد رسیدند و آماده شدند، زوج به کلینیک IVF مراجعه میکنند تا پزشک یک یا چند جنین را داخل رحم خانم قرار دهد.
این مرحله بسیار سریعتر و سادهتر از عمل برداشت تخمک است.
پزشک با استفاده از یک لولهٔ باریک و انعطافپذیر به نام کاتتر، که از راه واژن و دهانهٔ رحم عبور میکند، جنینها را به داخل حفرهٔ رحم منتقل میکند.
برای بالا بردن شانس بارداری، اکثر متخصصان IVF پیشنهاد میکنند حداکثر ۲ تا ۳ جنین بهطور همزمان انتقال داده شود.
البته این کار احتمال بارداری چندقلویی (دوقلو یا بیشتر) را افزایش میدهد که میتواند خطراتی برای سلامت مادر و جنینها به همراه داشته باشد.
پس از انتقال، معمولاً بیمار مدتی را بهصورت درازکش میماند و پس از ۴ تا ۶ ساعت با حال عمومی خوب از کلینیک مرخص میشود.
حدود دو هفته بعد از انتقال جنین، آزمایش خون بارداری (تست بتا hCG) انجام میگیرد تا نتیجهٔ نهایی مشخص شود.
مراقبتهای قبل از آی وی اف
قبل از شروع آی وی اف باید سبک زندگی سالم، کاهش استرس، ترک سیگار و الکل، مصرف منظم اسید فولیک و مکملهای تجویز شده، حفظ وزن ایدهآل و انجام تمام آزمایشها و سونوگرافیها طبق برنامه پزشک رعایت شود تا پاسخ تخمدانها به داروهای تحریککننده بهتر باشد و شانس موفقیت افزایش پیدا کند.
مراقبتهای بعد از آی وی اف
دلایل انجام آی وی اف
بعد از انتقال جنین، استراحت نسبی (نه مطلق)، اجتناب از فعالیت سنگین و رابطه جنسی تا زمان تست بارداری، مصرف دقیق داروهای حمایتی (پروژسترون)، رژیم غذایی سالم و پرپروتئین، نوشیدن مایعات فراوان و کنترل علائم غیرعادی ضروری است.
حدود ۱۰–۱۴ روز بعد از انتقال، تست خون بارداری انجام میشود و تا اعلام نتیجه باید آرامش خود را حفظ کنید.
عوارض ای وی اف برای مادر و جنین
اگرچه آی وی اف روش بسیار ایمنی است، اما ممکن است عوارض زیر رخ دهد:
- عوارض داروهای تحریک تخمدان: نفخ، سردرد، تغییرات خلقوخو و در موارد نادر سندروم تحریک بیش از حد تخمدان (درد شدید شکم و تجمع مایع)
- خطر چندقلویی (بهخصوص اگر بیش از یک جنین منتقل شود) که ریسک زایمان زودرس و فشار خون بارداری را بالا میبرد
- احتمال بارداری خارج رحمی (کمتر از ۵٪)
- استرس و فشار روانی شدید در طول درمان
- هزینه بالا و نیاز به تکرار سیکل در صورت عدم موفقیت
با این حال، با نظارت دقیق پزشک متخصص، اکثر این عوارض قابل کنترل یا پیشگیری هستند و مزایای داشتن فرزند سالم معمولاً بسیار بیشتر از ریسکها است.
انجام آی وی اف در سعادت آباد
بسیاری از زوجهای ساکن تهران و بهخصوص منطقه سعادت آباد و اطراف آن، برای انجام آی وی اف به دنبال مرکزی معتبر، مجهز و با درصد موفقیت بالا هستند.
دکتر فائزه حلیمی با سالها تجربه موفق در درمان ناباروریهای پیچیده و استفاده از جدیدترین پروتکلهای روز دنیا، به همراه لابراتوار جنینشناسی مجهز و تیم حرفهای، بالاترین نرخ موفقیت IVF در منطقه سعادت آباد را ثبت کردهاند.
اگر شما هم در سعادت آباد یا غرب تهران هستید و میخواهید آی وی افتان را با آرامش خاطر و بالاترین شانس موفقیت انجام دهید، کلینیک دکتر فائزه حلیمی بهترین انتخاب شماست.
هزینه آی وی اف در سعادت آباد
هزینه آی وی اف در سعادت آبادبه موارد زیر بستگی دارد:
- موقعیت مکانی کلینیک
- هزینه استفاده از دستگاه مورد نظر
- هزینه انجام آی وی اف توسط پزشک