درمان اختلالات هورمونی زنان

اختلال هورمونی چیست؟

یکی از مشکلات شایع و البته پنهان برای زنان اختلالات هورمونی است، این اختلال زمانی رخ می دهد که سطح هورمون ها در خون به طور غیر طبیعی بالا یا پایین می رود.

این ناهماهنگی در بدن تاثیرات بسیار جدی بر سلامت جسمی و روانی افراد داشته و نقش مهمی در عملکرد طبیعی بدن ایفا می کند.

از آنجایی که اختلالات هورمونی بنا به دلایل مختلف و مشکلات متعددی اتفاق می افتد در این مقاله با جزئیات بیشتری به علائم بیماری، علت آن و درمان و راهکارهای طبیعی برای تنظیم هورمون ها خواهیم پرداخت.

به طور کلی هورمون ها توسط غدد درون ریز تولید می‌شوند، پیام هایی را از طریق جریان خون به سایر اندام ها انتقال می دهند و فرایند بدن تنظیم می‌شود.

از جمله وظایف مهم هورمون ها می توان به تنظیم متابولیسم بدن، تولید مثل، کنترل استرس، شرایط خلق و خو و رشد افراد اشاره کرد.

کسانی که دچار اختلالات هورمونی می‌شوند معمولاً تنظیم متابولیسم بدن را از دست داده و کنترل قند خون با مشکل مواجه می‌شود.

این افراد بر اثر تداخلات هورمونی متوجه تاخیر یا مشکل در رشد و تکامل شده و ممکن است چرخه تولید مثل و عملکرد جنسی آنها با مشکل مواجه شود.

این افراد در زمینه مدیریت استرس و ثبات خلق و خو با مشکل مواجه شده و ممکن است در پی این حالات آسیب های جسمی و روانی بیشتری را تجربه کنند.

بیشترین میزان اختلالات هورمونی در زنان مربوط به تغییر سطح هورمون های استروژن و پروژسترون است، در حالی که این تغییرات در بدن آقایان با کاهش میزان تستسترون اتفاق می افتد.

مهمترین علائم اختلال هورمونی در زنان

کسانی که دچار اختلال هورمونی میشوند و بدون توجه به این عارضه یا پنهان بودن آن به موقع برای درمان و مهار آن اقدام نمی کنند به مرور زمان با عوارض و مشکلات ناشی از آن مواجه میشوند.

مهمترین علائمی که بعد از اختلالات هورمونی اتفاق می افتد نوسانات شدید خلقی است.

این افراد در موقعیت های مختلف بدون اینکه اتفاق خاص و مهمی رخ داده باشد دچار عصبانیت، پرخاش یا ناراحتی بسیار شدید میشوند و نمی توانند حالت پیش آمده را کنترل کرده یا اصطلاحا بر رفتار خود مدیریت مناسبی داشته باشند.

همچنین ممکن است بر اثر اختلالات هورمونی بانوان بدون هیچ علت مشخصی دچار یبوست یا اسهال شوند.

زمانی که تغییر خاصی در رژیم غذایی افراد ایجاد نمیشود و یکباره و البته برای مدت طولانی و مکرر دچار یبوست یا اسهال هستید احتمالاً دچار اختلالات هورمونی شده اید.

یکی از مهمترین مشخصات و علائم تغییرات و اختلالات هورمونی در بدن زنان قاعدگی نامنظم است.

اگر در روند قاعدگی تاخیر زیادی اتفاق می افتد یا بین قاعدگی لکه بینی رخ می دهد یا به هر نوعی قاعدگی از نظم اصلی خود خارج میشود احتمالاً از علائم مهم اختلالات هورمونی می باشد.

از دیگر نشانه های اختلال هورمونی در زنان می توان به کاهش میل جنسی اشاره کرد.

حتی ممکن است این افراد بدون هیچ دلیل موجهی و بدون داشتن سابقه خانوادگی دچار ناباروری شوند و احتمالاً هنگام قاعدگی درد شدید کمر و شکم باعث ناراحتی آنها میشود.

گاها دیده میشود که بانوان بر اثر اختلالات هورمونی دچار افزایش وزن میشوند. اگر یکباره متوجه میشوید که وزن بدون هیچ دلیل خاصی افزایش پیدا کرده احتمالاً به دلیل تغییرات هورمونی در بدن است.

زمانی که میزان هورمون تیروئید در بدن کاهش پیدا می کند و یا در دوران یائسگی استروژن کمتر میشود ممکن است شاهد افزایش وزن باشید.

از آنجایی که هورمون تیروئید به تنظیم سرعت متابولیسم بدن کمک می کند احتمالاً هرگونه تغییر در میزان آن باعث افزایش وزن یا کاهش متابولیسم میشود.

از طرفی ممکن است با تغییرات هورمونی شدید ریزش مو در زنان اتفاق بیفتد.

این نوع ریزش مو معمولاً بر اثر کاهش آندروژن اتفاق می افتد و الگوی ریزش در مردان شایع تر است.

اما زمانی که بانوان در پی ابتلا به تنبلی تخمدان یا تغییرات هورمونی یائسگی دچار اختلال هورمونی می‌شوند ریزش مو نیز رخ می دهد.

بر اثر اختلالات هورمونی ممکن است علائمی مثل آکنه و مشکلات پوستی نیز رخ دهد.

حتی در مواردی دیده میشود که بانوان تجربه رشد موی زائد در بدن را داشته و اغلب درگیر مشکلات ناشی از استخوان های ضعیف و شکننده میشوند.

روش‌های تشخیص اختلالات هورمونی در زنان

تشخیص اختلالات هورمونی نیاز به ارزیابی دقیق توسط پزشکان متخصص دارد.

با استفاده از روش‌های مختلف و ترکیبی، می‌توان علل اصلی این اختلالات را شناسایی و درمان مناسب را آغاز کرد. در زیر، روش‌های اصلی تشخیصی را بررسی خواهیم کرد:

معاینات بالینی

معاینات اولیه شامل بررسی سابقه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی است.

پزشک علائم خارجی مانند تغییرات وزن، مشکلات پوستی، رشد غیرطبیعی مو و الگوهای چرخه قاعدگی را ارزیابی می‌کند.

سوالاتی در مورد سابقه خانوادگی بیماری‌های هورمونی مانند دیابت یا مشکلات تیروئید پرسیده می‌شود.

آزمایش خون و هورمونی

آزمایش خون یکی از مهمترین ابزارها برای تشخیص اختلالات هورمونی است. با این آزمایش، سطح هورمون‌هایی مانند استروژن، پروژسترون، آندروژن‌ها، تیروئید (TSH، T3، T4) و پرولاکتین اندازه‌گیری می‌شود.

این آزمایش‌ها می‌توانند اطلاعات دقیقی در مورد عملکرد غدد مختلف بدن ارائه دهند و به شناسایی عدم تعادل هورمونی کمک کنند.

سونوگرافی و آزمایش‌های تصویربرداری

از سونوگرافی و سایر آزمایش‌های تصویربرداری مانند MRI یا سی‌تی‌اسکن برای ارزیابی ساختار اندام‌هایی مانند تخمدان‌ها، رحم و غده تیروئید استفاده می‌شود.

این روش‌ها به شناسایی کیست‌ها، تومورها یا سایر ناهنجاری‌های ساختاری که می‌توانند علت اختلالات هورمونی باشند، کمک می‌کنند.

استفاده از این روش‌های تشخیصی به پزشکان این امکان را می‌دهد که تصویر جامعی از وضعیت هورمونی بیمار داشته باشند و یک برنامه درمانی مناسب طراحی کنند.

تشخیص دقیق و به موقع نقش مهمی در مدیریت و درمان اختلالات هورمونی زنان دارد.

روش های درمان اختلالات هورمونی در زنان

با توجه به تاثیرات منفی اختلالات هورمونی در بدن زنان و مشکلات پیش آمده ناشی از این عارضه نیاز است که با توجه به علائم این بیماری حتماً به متخصصان مربوطه مثل دکتر فائزه حلیمی مراجعه کنید تا با اقدامات موثر و درمان های تخصصی هر چه سریع تر تعادل را در میزان هورمون ها برقرار نمایید.

درمان اختلالات هورمونی در زنان با دارودرمانی

اولین و مهمترین روش برای درمان و مدیریت اختلالات هورمونی در زنان مصرف دارو است.

داروها نقش بسیار مهمی در تنظیم هورمون ها و کاهش علائم ناشی از اختلالات هورمونی دارند.

از مهمترین و رایج ترین گزینه های درمانی برای بهبود اختلالات هورمونی در زنان می توان به قرص های ضد بارداری هورمونی اشاره کرد.

استفاده از این قرص ها برای تنظیم چرخه قاعدگی مناسب است و علائم دوره پریود را کاهش می دهد.

این داروها باعث تنظیم کارکرد غده تیروئید می‌شود و کم کاری و پرکاری تیروئید را درمان می کند.

در مواردی با مصرف متفورمین می توان مقاومت به انسولین را در مبتلایان به سندروم تخمدان پلی کیستیک کاهش داد و برای کنترل شرایط و بهبود اختلالات هورمونی داروی موثری خواهد بود.

درمان اختلالات هورمونی در زنان با هورمون درمانی

هورمون درمانی جایگزین، یکی از روش هایی است که برای درمان اختلالات هورمونی زنان استفاده می شود.

استفاده از این نوع داروهای هورمونی باعث کاهش علائم یائسگی شده و به حفظ تراکم استخوان‌ها کمک می کند.

درمان اختلالات هورمونی در زنان با تغییر سبک زندگی

یکی دیگر از تکنیک های موثر برای درمان اختلالات هورمونی زنان اعمال تغییرات موثر در سبک زندگی است. داشتن تغذیه متعادل به معنی مصرف بیشتر غذاهای حاوی فیبر است.

البته مصرف پروتئین های بدون چربی در کنار مصرف چربی های سالم مانند امگا ۳ توصیه می‌شود.

برای درمان اختلالات هورمونی زنان حتماً به طور مرتب ورزش کنید، تمرینات هوازی و مقاومتی به تعادل هورمونی در بدن کمک می کند.

البته تمرینات یوگا، مدیتیشن و تکنیک تنفس عمیق برای کاهش سطح هورمون استرس موثر بوده و برای مدیریت استرس و تاثیر قابل توجه آن بر تعادل هورمونی کاربرد دارد.

فراموش نکنید که خواب کافی و البته منظم و با کیفیت به تنظیم ترشح هورمون ها کمک شایانی می کنند.

درمان مشکلات هورمونی با درمان های خانگی

روش های دیگر و البته درمان های طبیعی و جایگزین برای مدیریت اختلالات هورمونی مناسب هستند.

گیاهان دارویی مثل شبدر قرمز علائم یائسگی را کاهش می دهد و قاصدک برای سم زدایی کبد موثر می باشد.

علاوه بر مصرف داروهای گیاهی تحت نظر متخصصان استفاده از طب سوزنی را فراموش نکنید، طب سوزنی سبب بهبود تعادل هورمونی و کاهش استرس در زنان میشود.

مکمل هایی مانند ویتامین دی، منیزیم و روی سبب بهبود سلامت هورمونی زنان شده و در صورتی که دچار اختلال هورمونی باشند به رفع و مدیریت آن کمک زیادی خواهد کرد.

از موثرترین خوراکی ها برای برقراری تعادل هورمونی در بدن زنان می توان به چربی های سالم اشاره کرد.

چربی سالم را می توان از طریق مصرف روغن زیتون، آووکادو آجیل ها و دانه ها به بدن برسانید و علاوه بر بهبود عملکرد غدد، اختلالات هورمونی نیز برطرف میشود.

انواع خوراکی ها مثل سبزیجات برگ سبز، میوه ها، غلات کامل و حبوبات سرشار از فیبر هستند و می توانند سطح استروژن را متعادل کرده و از شدت گرفتن اختلالات هورمونی جلوگیری می کند.

در مورد درمان اختلال هورمونی زنان مصرف خوراکی های غنی از آنتی اکسیدان را فراموش نکنید.

میوه های رنگارنگ مثل توت فرنگی، تمشک و کلم بروکلی آنتی اکسیدان بسیار قوی دارند و برای کاهش التهاب بدن و بهبود تعادل هورمونی مناسب هستند.

از طرفی پروتئین های بدون چربی مثل ماهی سالمون، مرغ بدون پوست و محصولات لبنی کم چرب را مصرف کنید تا تاثیر آن را بر تعادل هورمونی مشاهده نمایید.

نقش تغذیه در تعادل هورمون های زنان

تغذیه نقش بسیار مهمی در تنظیم و تعادل هورمون های زنان دارد و به تنظیم سطح هورمون‌ها و کاهش علائم اختلالات هورمونی کمک می کند.

تغذیه مناسب می‌تواند عملکرد غدد درون ریز را بهبود بخشد، قاعدگی را تنظیم کند و سلامت کلی را بهبود بخشد.

در زیر، برخی از غذاهای مفید و نقش ویتامین‌ها و مکمل‌ها در تعادل هورمونی را مورد بحث قرار خواهیم داد:

غذاهای مفید برای تنظیم هورمون های زنان

برخی از غذاها می‌توانند به تنظیم سطح هورمون‌ها در بدن کمک کنند. این غذاها عبارتند از:

• چربی‌های سالم: مصرف چربی‌های سالم، از جمله روغن زیتون، آووکادو، آجیل و دانه‌ها، می‌تواند به تنظیم سطح هورمون‌ها و بهبود عملکرد غدد کمک کند.
• غذاهای غنی از فیبر: سبزیجات برگ سبز، میوه‌ها، غلات کامل و حبوبات می‌توانند سطح استروژن را متعادل کرده و از مشکلات هورمونی جلوگیری کنند.
• غذاهای غنی از آنتی‌اکسیدان: میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ مانند انواع توت‌ها (توت فرنگی، تمشک) و کلم بروکلی که سرشار از آنتی‌اکسیدان هستند، می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود تعادل هورمونی کمک کنند.
• پروتئین‌های بدون چربی: ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون، مرغ بدون پوست و لبنیات کم‌چرب به تأمین پروتئین‌های ضروری برای تعادل هورمونی کمک می‌کنند.

ویتامین‌ها و مکمل‌های مفید برای تنظیم هورمون های زنان

ویتامین‌ها و مواد معدنی نقش حیاتی در تنظیم هورمون‌ها دارند و می‌توانند از طریق مکمل‌ها یا غذاهای غنی از آنها وارد بدن شوند.

برخی از ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که در تعادل هورمونی در زنان مؤثر هستند عبارتند از:

• ویتامین D: این ویتامین در تنظیم سطح هورمون‌های جنسی و کاهش علائم یائسگی مؤثر است. کمبود ویتامین D می‌تواند منجر به اختلالات هورمونی شود.
• ویتامین B6: به کاهش سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و بهبود متابولیسم هورمون‌ها کمک می‌کند.
• اسید فولیک: به تولید سلول‌های جدید کمک می‌کند و به تعادل هورمون‌ها کمک می‌کند.
• منیزیم: به تعادل هورمون‌های استرس (کورتیزول) کمک می‌کند و همچنین برای سلامت تخمدان‌ها و غدد فوق کلیوی مهم است.
• امگا ۳: این اسید چرب ضروری می‌تواند به کاهش التهاب و بهبود تعادل هورمونی کمک کند.

زنان با داشتن یک رژیم غذایی متعادل و مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌های لازم، می‌توانند به تنظیم هورمون‌های خود و بهبود عملکرد کلی بدن خود کمک کنند.

مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه می‌تواند به بهبود وضعیت هورمونی و جلوگیری از مشکلات آینده کمک کند.

روش های پیشگیری از اختلالات هورمونی در بانوان

بدن انسان مقدار دقیقی از هر هورمون را برای عملکرد طبیعی فرآیندهای مختلف تولید می‌کند.

با این حال، برخی موارد مانند سبک زندگی بی‌تحرک به همراه الگوهای غذایی نامناسب می‌تواند بر هورمون‌های بدن تأثیر منفی بگذارد.

اگرچه برخی بیماری‌ها نیز ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند. با این حال، موارد زیر به عنوان راه‌هایی برای جلوگیری از بروز این اختلالات کمک می‌کنند:

• در هر وعده غذایی پروتئین کافی مصرف کنید.
• به طور منظم ورزش کنید.
• وزن متوسط خود را حفظ کنید.
• از سلامت روده خود مراقبت کنید.
• مصرف قند خود را کاهش دهید.
• از تکنیک‌های کاهش استرس استفاده کنید.
• چربی‌های سالم مصرف کنید.
• خواب منظم و با کیفیت داشته باشید.
• رژیم غذایی پرفیبر را دنبال کنید.