میکروانجکشن چیست؟

میکروانجکشن یک تکنیک پیشرفته در زیست شناسی سلولی و ژنتیک است که به طور مستقیم مواد خاصی مانند DNA، پروتئین ها و یا داروهای مختلف را به داخل سلول تزریق می کنند.

این روش در تولید مثل مصنوعی کاربردهای زیادی داشته و برای درمان های ژنتیکی نیز بسیار موثر است.

میکروانجکشن در دهه ۱۹۸۰ اولین بار به عنوان یک تکنیک برای انتقال ژن به سلول ها استفاده شد.

این روش به سرعت در زمینه های پزشکی مثل تولید مثل مصنوعی و اصلاح ژنتیکی مورد استفاده قرار گرفت.

یکی از روش های کمکی برای درمان ناباروری میکروانجکشن است.

زمانی که افراد توانایی باردار شدن با روش های طبیعی را نداشته باشند و علاوه بر تلاش صحیح و منظم بعد از یک سال به نتایج قابل قبول دست پیدا نکنند ممکن است که با نظر پزشک نیاز به روش های کمکی داشته باشند.

گاهی اوقات ناباروری به دلیل عوامل مردانه، زنانه یا ترکیبی از هر دو اتفاق می افتد.

در موارد خاصی پزشکان برای درمان ناباروری از روش میکروانجکشن استفاده می کنند که می توان با وجود مشکلات تخمک گذاری، اختلالات هورمونی  مشکلات مربوط به اسپرم یا انسداد لوله های فالوپ با این روش به نتایج قابل قبول دست پیدا کرد.

از جمله کاربردهای مهم میکروانجکشن باید به درمان ناباروری در مردان اشاره کرد.

زمانی که کیفیت اسپرم ها بسیار محدود باشد و یا تعداد آنها کم باشد متخصصانی همچون دکتر فائزه حلیمی برای بارور شدن تخمک از روش میکروانجکشن استفاده می کنند و با تزریق مستقیم اسپرم به داخل تخمک شانس باروری را افزایش می دهند.

با توجه به اینکه روش های کمک باروری توسعه چشمگیری داشته اند ممکن است میکروانجکشن برای همه افراد کاربرد نداشته باشد.

با این حال متخصصان هستند که علی رغم بررسی های نهایی تشخیص می دهند که آیا میکرونجکشن برای درمان ناباروری در زوجین مناسب است یا خیر.

مراحل انجام میکروانجکشن

اگر میکروانجکشن با هدف درمان ناباروری انجام می‌شود مهم است که مراحل این تکنیک به درستی پیش رفته تا نتیجه صحیح اتفاق بیفتد.

در اولین مرحله مهم است که آماده سازی تخمک ها و اسپرم ها انجام شود، بانوان تحت هورمون درمانی قرار گرفته تا تولید تخمک های با کیفیت افزایش پیدا کند.

تخمک ها با استفاده از یک فرایند غیر جراحی و با اولتراسونوگرافی از تخمدان ها استخراج می‌شوند پس از آن از طریق انزال یا استخراج، اسپرم مورد نیاز از نمونه مرد دریافت می‌شود تا مراحل مقدماتی برای میکروانجکشن مهیا باشد.

در مرحله بعدی تخمک ها در زیر میکروسکوپ قرار می گیرند و با استفاده از یک سوزن میکروسکوپی اسپرم های سالم و با کیفیت مستقیماً به سیستوپلاسم تخمک تزریق خواهد شد‌.

روش میکروانجکشن معمولاً برای مردانی مناسب است که دارای مشکلات مربوط به اسپرم هستند.

زمانی که شمار اسپرم ها پایین باشد یا مشکل حرکتی داشته باشند روش میکروانجکشن موثر خواهد بود.

پس از تزریق مستقیم اسپرم به تخمک، تخمک ها بارور شده به مدت چند روز در محیط کشت مناسب نگهداری می‌شود تا رشد جنین و تقسیم سلولی آغاز شود.

جنین ها به طور مرتب تحت نظارت قرار می گیرند و بعد از ۳ تا ۵ روز اگر یک یا چند جنین زنده بمانند به رحم زن منتقل خواهند شد.

مسئله مهمی که در مورد میکرواینجکشن باید بدانید این است که این فرایند باید با دقت و حساسیت بالا انجام شود تا روند لقاح به درستی صورت پذیرد و تخمک باور شده زنده بماند.

در صورتی که تمامی مراحل میکروانجکشن با حساسیت و دقت بالا انجام شود شانس درمان ناباروری نیز بیشتر خواهد شد و می توان یک بارداری سالم را تجربه نمود.

مزایای میکروانجکشن

اگر برای درمان ناباروری تحت درمان با روش میکروانجکشن قرار می گیرید بهتر است که در مورد مزایای آن نیز آگاهی داشته باشید.

میکروانجکشن برای همه زوجین نابارور به عنوان یک گزینه درمانی محسوب می‌شود اما زمانی که اختلال مربوط به عدم کیفیت اسپرم ها باشد پزشک میکروانجکشن را توصیه می کند تا شانس باروری را تا حد قابل قبول افزایش دهند.

در صورتی که مشکل و اختلال ناباروری مربوط به وضعیت اسپرم ها باشد در مقایسه سایر روش های درمانی میکروانجکشن در اولویت قرار می گیرد زیرا شانس باروری با اسپرم های محدود را افزایش می دهد.

میکروانجکشن در موارد خاص و زمانی که از روش های دیگر نتایج قابل قبول حاصل نشود مورد استفاده قرار می گیرد.

اگر روش های کمکی مانند آی وی اف ناکارآمد باشند یا بانوان سابقه سقط مکرر داشته باشند بهترین گزینه درمانی میکروانجکشن است.

تحقیقات نشان می دهد که حتی زوجین نابارور و کسانی که از سایر روش ها نتایج مناسب را دریافت نکرده اند با میکرواینجکشن توانسته اند به نتایج قابل قبول برسند.

مزیت دیگر میکروانجکشن عملکرد مستقل از کیفیت اسپرم است میکروانجکشن اجازه می دهد تا تنها یک اسپرم برای بارور کردن تخمک استفاده شود.

حتی اگر اسپرم کیفیت مطلوبی نداشته باشد با روش میکروانجکشن باز هم شانس باروری وجود دارد.

عوارض و چالش های میکروانجکشن

یکی از موضوعاتی که در مورد روش های کمک باروری به ویژه میکروانجکشن عنوان می‌شود این است که آیا این روش می تواند برای زوجین خطرآفرین و مشکل زا باشد یا خیر.

به طور طبیعی میکروانجکشن روش درمانی خطرناکی نیست اما در مواردی ممکن است زوجین را با چالش های مختلف مواجه کند.

گاهی ممکن با انجام میکروانجکشن فرد بارداری چند قلو را تجربه کند که می تواند دوره بارداری را برای مادر و حتی جنین ها سخت تر کند.

همچنین عوارضی مانند خونریزی و عفونت را حین بارداری ایجاد خواهد کرد. از دیگر عوارض این فرایند می توان به تحریک بیش از حد تخمدان ها اشاره کرد که بر اثر مصرف داروهای هورمونی اتفاق می افتد.

با این حال باید بدانید که داروهای هورمونی با احتیاط زیادی تجویز می‌شوند اما زمانی که فرد تحت درمان با میکرونجکشن قرار می گیرد هدف فقط تقویت و رشد تخمک هاست و ممکن است بانوان ناخواسته با عوارض هورمون ها مواجه شود.

از دیگر معایب و چالش های میکروانجکشن باید به هزینه های بالاتر نسبت به سایر روش های کمک باروری اشاره کرد.

معمولاً کسانی که میکروانجکشن انجام می دهند از هزینه های بالا و سنگین نیز شکایت می کنند و حتی ممکن است نتواند هزینه های مناسب و مقرر را برای این روش درمانی تامین کنند.

این نگرانی همواره در مورد میکرواینجکشن وجود دارد که آیا چنین روش پیشرفته ای ممکن است به نتایج مطلوب نرسد.

با وجود تکنیک های پیشرفته و انجام میکروانجکشن گاهی نمی توان بارداری را رقم زد این مسئله اغلب باعث می‌شود تا زوجین به ویژه بانوان با مشکلات و آسیب های روانی مواجه شده و تکرار مجدد فرایند برای آنها سخت و دشوار است.

کاربردهای میکروانجکشن

یکی از سوالاتی که در مورد میکروانجکشن مطرح می‌شود این است که این روش چه تفاوتی با سایر روش های کمک باروری دارد و چه زمانی پزشک میکروانجکشن را انتخاب مناسب تری می داند.

اگر آقایان با مشکل ناباروری مواجه شوند بهتر است که برای داشتن باروری سالم میکروانجکشن انجام پذیرد تا بتوان اسپرم را حتی با کیفیت پایین مستقیم به تخمک تزریق کرد.

اما گاهی اوقات ناباروری به دلیل سن بالای مادر رخ می دهد و از آنجایی که کیفیت تخمک ها کاهش پیدا می کند توصیه می‌شود که برای دریافت نتایج بهتر و سریع تر میکروانجکشن انجام شود، تحقیقات نشان می دهد که در سنین بالا شانس باروری با میکروانجکشن بیشتر است.

اگر زوجین با ناباروری غیر قابل توضیح مواجه باشند و نتوان علت آن را مشخص کرد بهترین گزینه برای درمان، میکروانجکشن است.

در چنین شرایطی زمانی که علت آسیب مشخص نیست متخصصان ریسک انجام سایر روش ها را قبول نکرده و سعی دارند با فعالیت های خاصی مانند میکروانجکشن هرچه سریع تر بارداری را رقم بزنند.