همانطور که اطلاع دارید زایمان به صورت طبیعی و سزارین قابل انجام است.
فهرست مطالب
Toggleاغلب تصور میکنند که زایمان طبیعی کم خطر و راحتر از زایمان سزارین می باشد که این تصور چندان هم اشتباه نیست.
اگر مادری شرایطی داشته باشد که بتواند به صورت طبیعی زایمان کند پیشنهاد می شود زایمان خود را به این روش انجام دهد تا از خطرات و عوارض زایمان سزارین مصون باشد.
اگر مادری در شرایطی باشد که نتواند زایمان واژینال انجام دهد بهتر است نوزاد خود را به صورت زایمان سزارین به دنیا بیاورد.
در ادامه به بررسی برخی موارد مهم قبل از زایمان طبیعی میپردازیم.
مراحل زایمان طبیعی
زایمان طبیعی در چهار مرحله انجام میشود که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم.
در این مرحله دهانهی رحم مادر گشاد شده و انقباضات کم کم شروع میشوند.
در این مرحله از زایمان انقباضات خفیف و نامنظم بوده و ممکن است مادر ترشحات بیرنگ، صورتی و یا کمی خون را مشاهده کند.
این مرحله غیرقابل پیشبینی است و در هر مادر میتواند بین چند ساعت تا چند روز طول بکشد که در باردرایهای بعدی این زمان کوتاهتر خواهد شد.
در این مرحله مهم است که آرامش خود را حفظ کرده و با انجام دادن اقداماتی مانند قدم زدن، دوش گرفتن، گوش دادن به موزیک آرامبخش، تمرین کردن تکنیکهای تنفس و تغییر دادن مککر حالت بدن به راحت پشتر سر گذاشتن این مرحله کمک کنید.
در این مرحله پزشک زنان و زایمان به شما میگوید که چه زمانی باید به بیمارستان مراجعه کنید، اگر کیسه آب پاره شد و یا خونریزی داشتید باید فورا به بیمارستان مراجعه کنید.
بعد از مرحلهی اولیه زایمان فاز فعال زایمان شروع میشود که دهانه رحم 6 تا 10 سانتی متر گشاد میشود و انقباضات منظم و قویتر خواهند شد.
در این مرحله مادر احتمالا دچار گرفتگی پا و حالت تهوع شده همچنین کیسهی آب ممکن است پاره شود.
در این مرحله مادر باید به بیمارستان مراجعه کند.
درد مادر ممکن است شدت بگیرد که با درخواست داروی ضد درد میتواند درد خود را کاهش دهد.
مرحلهی فعال زایمان بین چهار تا هشت ساعت و یا بیشتر طول کشیده و دهانه رحم هر ساعت 1 سانتی متر گشاد میشود.
میتوانید با انجام تکنیک های تنفس و اقدامات زیر درد خود را کمتر کنید.
بخش پایانی این مرحله، مرحلهی انتقال است که دردناک بوده و انقباضات به هم نزدیک شده و 60 تا 90 ثانیه طول میکشند.
در این بخش فشار در کمر و روده حس خواهد شد و با اعلام متخصص وارد کردن فشار آغاز خواهد شد.
این مرحله زمانی است که با وارد شدن فشار توسط مادر نوزاد به دنیا میآید.
فشار آوردن مادر ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد، برای زنانی که تجربه اولین زایمانشان است و یا تزریق اپیدورال داشته اند ممکن است زمان طولانیتر شود.
در این مرحله مادر فقط باید با اعلام متخصص فشار وارد کند.
مهم است که مادر به آرامی و کند فشار وارد کند که واژن کشیده شود و پاره نشود.
بعد از اینکه سر نوزاد بیرون آمد بدن او سریع خارج خواهد شد.
بعد از به دنیا آمدن بچه مادر احساس آرامش خواهد کرد و زمان تحویل دادن جفت است.
این مرحله بین 5 تا 30 دقیقع انجام میشود اما ممکن است تا 1 ساعت نیز ادامه داشته باشد و ضروری است که مادر آرامش خود را حفظ کند.
انقباض ها در این مرحله نزدیک به هم همراه با درد کمتری هستند و مادر یک بار دیگر باید برای تحویل جفت فشار وارد کند.
برای عدم خونریزی و عفونت قطعات جفت باید از بدن خارج شوند و شکم مادر برای اطمینان از خروج مواد اضافی ماساژ داده میشود.
بعد از تحویل دادن جفت، رحم برای برگشتن به اندازه طبیعی خود همچنان منقبض میشود.
در انتها اگر مادر نیاز به بخیه داشته باشد، پزشک با تزریق بیحسی اینکار را انجام خواهد داد.
روش های زایمان طبیعی
این روش زایمان طبیعی بدون درد است که در مراحل زیر انجام میشود.
البته در این روش همچنان به فشار مادر برای خارج شدن جنین نیاز است.
ممکن است به علت وارد شدن مواد بیحسی مادر توان انجام زایمان را نداشته و زایمان طولانی شود.
ممکن است طولانی شدن فرایند زایمان سلامت جنین را به خطر بیاندازد که پزشک با دستگاه وکیوم نوزاد را خارج میکند.
زایمان در آب روشی آرامبخش بوده که مادر تمام مدت زایمان را در آب قرار دارد و آرامش بیشتری حس میکند
در این نوع از زایمان طبیعی زمانی که درد او شروع میشود او را به وان یا استخر آب میبرند تا انقباضات شکم و لگن راحتتر انجام شده و زایمان کم درد تری را تجربه کند.
مادر میتواند با حرکت در آب درد خود را کاهش دهد.
بعد از زایمان باید مادر و نوزاد در آب بمانند تا نوک ناف و پلاسنتا خارج شود.
در این روش درد کمتر بوده و نیازی به استفاده از مسکن نیست.
از معایب این روش میتوان به نیاز به تجهیزات پیشرفته، عفونت مادر و نوزاد و اینکه فقط برای افراد با آناتومی لگن خاص قابل اجرا است.
در این نوع از زایمان به جز پزشک و ماما یک روانشناس هم همراه بیمار است.
روانشناس با تحت کنترل گرفتن مغز بیمار به او کمک میکند تا زایمان بدون دردی را تجربه کند.
پیشنهاد میشود تا روانشناس و مادر از ماه پنجم بارداری در ارتباط باشند تا بتوانند به بهترین نتیجه دست یابند.
در این روش با دستگاه مخصوصی امواج الکتریکی را از روی پوست به مهره های 4 و 5 کمر وارد میکنند لذا مورفین بیشتری در بدن تولید شده و انتقال درد به سیستم مغزی کم میشود.
در این روش فرایند زایمان نیز سریعتر انجام خواهد شد.
تنفس برخی از گازها باعث میشود مادر درد کمتری را احساس کند.
این گازها برای مادر و جنینی عوارضی ندارد البته اگر مادر به آن حساسیت نداشته باشد.
زایمان طبیعی میتواند در هر یک از وضعیت های زیر انجام شود که مادر میتواند از پزشک بخواهد که در هریک از حالات زیر باشد.
مزایای زایمان طبیعی
با نزدیک شدن به پایان دوره بارداری نگرانی بانوان در مورد نحوه انجام زایمان بیشتر میشود.
اما متخصصانی که در حوزه زنان فعالیت می کنند بهترین راهنما و مشاور برای بانوان بوده و مطمئن ترین راه را برای انجام زایمان انتخاب خواهند کرد.
اگر بانوان کاندیدای مناسب برای زایمان طبیعی باشند قطعاً سه مرحله را باید انجام داده تا نوزاد به سلامت از رحم مادر خارج شود.
مرحله اول زایمان دردی است که برای باز شدن تدریجی دهانه رحم اتفاق می افتد حدود ۱۰ سانتی متر دهانه رحم باز میشود و ممکن است این فرایند چند ساعتی طول بکشد.
مرحله بعدی زمانی آغاز میشود که دهانه رحم به طور کامل باز شده و نوزاد به کمک انقباضات رحم مادر و فشاری که به او وارد میشود از کانال زایمان عبور می کند.
سومین مرحله از زایمان طبیعی مربوط به خارج کردن جفت از بدن مادر است.
به طور کلی زایمان طبیعی با کمترین میزان دخالت انجام میشود و مانند دیگر روش ها فواید و مزایایی را در پی دارد.
البته متخصصان زایمان طبیعی را بدون عارضه نمی دانند و ممکن است حتی زایمان طبیعی نیز مشکلات کوتاه مدت یا بلند مدت را به همراه آورد.
زایمان طبیعی برای بانوانی که شرایط جسمانی مساعدی دارند گزینه و انتخاب مناسبی است.
البته انجام این روش زایمان مستلزم آن است که جنین در رحم مادر چرخش کافی را داشته باشد و شرایط برای یک زایمان بی خطر فراهم باشد.
نکته بسیار مهم و البته جالبی که در مورد زایمان طبیعی باید بدانید این است که هنگام زایمان فعل و انفعالاتی در بدن مادر اتفاق می افتد که باعث مقابله بهتر بدن با انواع عفونت های خطرناک خواهد شد.
قطعاً سیستم ایمنی مادر تقویت شده و مراقبت از نوزاد و شیردهی بدون تاخیر با کمترین میزان عوارض انجام می پذیرد.
متخصصانی که در این حوزه فعالیت می کنند معتقدند که زایمان طبیعی یک فرایند سازگار با بدن بانوان است.
این روش کمترین میزان خونریزی و جراحات را در پی داشته و انقباضات رحمی خود محرکی برای خارج شدن نوزاد از رحم مادر است.
این مسئله باعث میشود تا جفت خیلی راحت از رحم جدا شده و بسته شدن رگ های خونی در محل اتصال جفت آسان تر انجام می پذیرد.
همین دلیل است که بانوان در زایمان های طبیعی کمترین میزان آسیب را متحمل خواهند شد.
در ادامه به بررسی برخی دیگر از فواید زایمان طبیعی می پردازیم.
مادرانی که به صورت طبیعی زایمان کردهاند میتوانند زودتر شیردهی را آغاز کرده و نوزاد را در آغوش بگیرند.
در زایمان سزارین به علت تاثیر داروهای بیهوشی و عدم فشار در قسمت بخیه شده نیاز به کمک برای شیردهی دارند که ممکن است چندین ساعت برای شیذدهی تاخیر بوجود بیاید.
هوشیاری هنگام زایمان یکی دیگر از فواید زایمان طبیعی است و میتواند فشار مورد نیاز را برای خروج بچه وارد کند.
هورمون اکسیتوسین در هنگام زایمان و بعد از آن نقش بسیار مهمی دارد، این هورمون بعد از باز شدن دهانهی رحم و هنگام زایمان آزاد شده و باعث آسانتر شدن زایمان و تحریک سینه و آزاد شدن شیر میشود.
ترشح هومون اکسیتوسین در زایمان بسیار مهم است.
در زایمان سزاین بعضا نیاز به تزریق هورمون اکسیتوسین برای شدید شدن انقباضات به وجود میآید.
در زایمان طبیعی نیازی برای تزریق هورمون اکسی توکسین و همچنین نصب سوند وجود ندارد.
در زیمان طبیعی مادر بعد از 24 ساعت میتواند از بیمارستان مرخص شود اما در زایمان سزارین این زمان بیشتر خواهد بود.
مادرانی که زایمان طبیعی انجام میدهند احتمال اینکه درگیر بیماریهایی مانند عفونت، پارگی رحم و زخم شدن نمیشوند.
تحقیقات انجام شده در سراسر دنیا نشان می دهد نوزادانی که به روش طبیعی به دنیا می آیند آسیب های کمتری را نسبت به دیگر نوزادان تجربه خواهند کرد و کمتر در معرض ابتلا به آسم و آلرژی قرار می گیرند.
فشار طبیعی که به قفسه سینه نوزاد هنگام عبور از کانال زایمان وارد میشود سبب شده تا تمامی مایعات ریه تخلیه شود و این مسئله نهایتاً باعث کاهش خطر ابتلا به مشکلات تنفسی بعد از زایمان خواهد شد.
نوزادانی که با این روش به دنیا می آیند سیستم ایمنی قوی تری دارند، در برابر باکتری ها ایمن تر بوده و خطر ابتلا به عفونت در آنها کمتر است.
کودکانی که به صورت طبیعی به دنیا می آیند قطعاً عوارض ناشی از داروهای بیهوشی را که به مادر تزریق میشود متحمل نخواهند شد.
ضمن آنکه این نوزادان از ضریب هوشی بالاتری برخوردار بوده و قطعاً در آینده عملکرد حرکتی و هوش اجتماعی آنها بهتر و بیشتر خواهد بود.
پس از انجام تحقیقات گسترده در مورد انجام زایمان طبیعی و تاثیر آن بر نوزادان متخصصان به این نتیجه دست پیدا کردند که زایمان طبیعی منجر به تولید پروتئینی در مغز نوزادان میشود که تاثیر مثبتی بر تنظیم رفتار، حافظه، یادگیری و هوش آنها خواهد داشت.
این نوزادان در بزرگسالی نیز به دلیل داشتن سیستم ایمنی قوی تر و کارآمدتر بدنی مقاوم در برابر انواع بیماری ها داشته و در بزرگسالی مشکلاتی همچون آسم، چاقی مفرط، دیابت نوع یک، مشکلات خونی و التهابی در روده را تجربه نمی کنند.
در طی انجام زایمان طبیعی نوزادان در برابر باکتری های مفیدی قرار می گیرند که در مجاری زایمان مادر وجود دارد.
این باکتری های مفید در آینده باعث میشود تا کودکان کمتر از دیگران در معرض عفونت قرار بگیرند و علاوه بر تقویت سیستم ایمنی بدن به بهبود هضم و جذب مواد مغذی در بدن نوزادان کمک می کند.
عوارض احتمالی زایمان طبیعی شامل موارد زیر میباشد.
زایمان طبیعی برای چه کسانی مناسب نیست؟
اکثر بانوان قادر به انجام زایمان طبیعی هستند اما در موارد زیر انجام زایمان طبیعی توصیه نمیشود.
اگر تا چند ساعت قبل از زایمان با انقباضات سر نوزاد پایین نیاید زایمان سزارین پیشنهاد میشود.
اگر نوزاد نچرخد و در محل مناسبی نباشد زایمان طبیعی پیشنهاد نمیشود.
اگر مادر دچار هموروئید شدید باشد به علت خونریزی زایمان طبیعی پیشنهاد نمیشود.
اگر مادر در گذشته جراحی دهانه رحم، سرکلاژ و سقط مکرر جنین داشته باشد، پزشک سزارین را توصیه میکند.
اگر حالت نوزاد طوری باشد که اکسیژن رسانی به درستی انجام نشود و سلامت او در معرض خطر باشد، زایمان طبیعی انجام نخواهد شد.
اگر وزن مادر و نوزاد بالا باشد زایمان سزارین توصیه میشود.
برای مادرانی که چندقلو باردار اند ممکن است یکی از جنین ها وضعیت مناسبی نداشته باشد، به همین علت زایمان سزارین پیشنهاد میشود.
مادرانی که زگیل و یا تبخال تناسلی(به علت امکان انتقال ویروس) دارند با توجه به توصیه پزشک ممکن است نتوانند زایمان طبیعی داشته باشند لذا باید به درمان زگیل و تبخال تناسلی بپردازند.
برای پیشگیری از عوارض زایمان طبیعی ضروری است که مراقبت های بعد زایمان طبیعی را به درستی انجام دهید.
برخی از مراقبت های زایمان طبیعی شامل:
زایمان طبیعی هم مانند دیگر روش ها ممکن است عوارضی را برای بانوان به همراه آورد، برخی از این موارد کوتاه مدت هستند و بلافاصله بعد از اتمام زایمان بهبود پیدا می کنند.
اگر بخواهیم کمی جزئی تر در مورد عوارض زایمان طبیعی صحبت کنیم و این فرایند را با سزارین مقایسه کنیم باید بدانید که بانوان هنگام زایمان طبیعی درد بسیار زیادی را متحمل میشوند اما بلافاصله بعد از خارج شدن نوزاد این درد فروکش کرده و بدن به حالت عادی باز خواهد گشت.
این مسئله برای زایمان سزارین دقیقاً برعکس اتفاق می افتد به گونه ای که هنگام زایمان مادر هیچگونه دردی را تجربه نکرده و در دوره نقاهت بعد از جراحی ممکن است تا زمانی که بخیه ها بهبود پیدا می کند دردهای شدیدی را متحمل شوند.
عارضه دیگری که ممکن است بعد از زایمان طبیعی تجربه کنید بی اختیاری ادراری است.
متخصصان معتقدند که این عوارض در مدت زمان طولانی اتفاق می افتد و بر اثر فشارهای مضاعفی که به رحم و مثانه وارد شده است این حالا تا حدودی شایع است اما بعد از زایمان سزارین افراد اغلب چنین حالاتی را تجربه نمی کنند.
پارگی پرینه مشکل دیگری است که در زایمان طبیعی اتفاق می افتد.
اگر وزن نوزاد زیاد باشد ممکن است در حین زایمان پارگی پرینه اتفاق بیفتد البته متخصصان گاهاً برای زایمان آسان تر برشی را در این محدوده اعمال کرده تا از آسیب های بیشتر جلوگیری نمایند.
در زایمان سزارین ناحیه تناسلی مادر هیچگونه تغییراتی نداشته و به هیچ عنوان پارگی پرینه و آسیبی در این محدوده اتفاق نمی افتد.
متخصصان معتقدند که اگر افراد زایمان طبیعی انجام دهند کمتر از دیگران در معرض عفونت قرار می گیرند.
این در حالی است که بانوانی که سزارین انجام می دهند ممکن است عفونت را در بخش های مختلف بدن تجربه کرده و محدوده بخیه ها بیش از هر قسمت دیگری در خطر خواهد بود.
البته پزشکان احتمال لخته شدن خون را در زایمان طبیعی بسیار کم می دانند و این مسئله برای زایمان سزارین با درصد بیشتر وجود دارد.
بانوانی که زایمان طبیعی انجام می دهند به هیچ عنوان دچار چسبندگی رحم نمیشوند اما این مسئله در زنانی که سزارین انجام داده اند شایع است.
تحقیقات انجام شده نشان می دهد بانوانی که زایمان طبیعی انجام داده اند به افسردگی بعد از زایمان مبتلا نخواهند شد اما با وجود زایمان سزارین این مسئله در زنان شایع است.
با این حال متخصصان دوره نقاهت زایمان طبیعی را بسیار کوتاه و آسان دانسته اما این مسئله برای زایمان سزارین کاملاً متفاوت است.
بانوان پس از زایمان سزارین نیاز به مراقبت بیشتر و استراحت طولانی تری دارند با مقایسه این دو روش متوجه خواهید شد که زایمان طبیعی برای بانوان بهتر است.
اگر مادر شرایط جسمانی خوبی داشته باشد و جنین نیز در وضعیت متعادلی قرار بگیرد قطعاً زایمان طبیعی برای مادر منفعت بیشتری دارد زیرا می تواند به آسانی و با خطرات و آسیب های کمتر زایمان را به سلامت سپری کنند.
بانوانی که زایمان طبیعی انجام داده اند مشکلات کمتری را برای آغاز شیردهی تجربه می کنند این مسئله برای بانوانی که زایمان سزارین انجام می دهند کمی سخت و دشوار بوده و ممکن است تا یک هفته به سختی بتوانند فرزند خود را شیر دهند.
به همین دلیل است که متخصصان عمدتاً زایمان طبیعی را روش مناسب تری می دانند و از بانوان می خواهند که با وجود شرایط مساعد برای این روش زایمان آماده شوند.
هرکدام از این روشها مزایا و معایب خود را دارند که با توجه به شرایط جسمی مادر و نوزاد و وضعیت روانی مادر باید بهترین روش انتخاب بشود.
اما به صورت کلی به دلیل شرایط زیر زایمان طبیعی اولویت بیشتری دارد.
آسان بودن زایمان طبیعی رابطه ای مستقیم با سبک زندگی و قدرت بدنی هر فرد دارد.
توجه کردن به نکات زیر در داشتن زایمان طبیعی راحت به فرد کمک میکند.
رعایت کردن این نکات در افراد با شرایط زیر ممکن است تاثیر گذاری کمتری داشته باشد.
در نتیجه مادرانی که جنین و خودشان اضافه وزن نداشته، ماهیچه های شکمی قویو فرم لگن مناسبی دارند میتوانند زایمان راحتتری داشته باشند.
نوع لگن برای زایمان طبیعی
اندازه و شکل لگن برای هر فرد متفاوت است.
فرم لگن میتواند در راحت بودن زایمان نقش بسزایی داشته باشد.
افراد با فرم لگن ژنیکوئید زایمان آسانتری دارند، بیشتر از نیمی از بانوان این فرم لگن را دارند.
لگن مردانه بدترین نوع لگن برای زایمان طبیعی است چراکه به شکل قیف بوده و زایمان سختتر است.
قبل از ترخیص مادر بعد از زایمان طبیعی موارد زیر انجام میشود.
پزشک نبض، فشار خون، تنفس و همچنین علائم افسردگی مادر را بررسی میکند.
توانایی مادر در دفع ادرار و مدفوع چک میشود.
اگر مادر دچار کم خونی بوده این مورد چک میشود.
هزینه زایمان طبیعی مقرون به صرفه میباشد و عدم بستری طولانی مدت یکی از دلایل آن هست.
بدن مادر بعد از زایمان طبیعی تغییرات زیادی میکند که در ادامه تغییرات احتمالی را نام میبریم.
زایمان مرحله ای مهم در زندگی هر زنی هست که با انتخاب بهترین متخصص زنان و زایمان همچون دکتر فائزه حلیمی میتواند زایمان را با خاطرهای خوب به یاد آورد.
مراقبت های قبل بارداری برای داشتن بارداری و زایمان راحت
انجام مراقبت های قبل بارداری میتواند نقش مهمی در راحتی دوران بارداری و زایمان مادر داشته باشد.
برخی از این مراقبت ها شامل:
آیا این مطلب برایتان مفید بود؟
روی ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!
میانگین امتیاز 5 / 5. 2
6 Comments
پس از چه مدتی از زایمان طبیعی میتوان رابطه جنسی داشت؟
سلام همراه محترم، معمولا توصیه می شود که تا 6 هفته یا تا زمان ویزیت بعد از زایمان، رابطه جنسی برقرار نکنید.
نیاز به بخیه بعد از زایمان طبیعی هست؟
سلام همراه گرامی، اگر پارگی در ناحیه پرینه اتفاق بیفتد، امکان دارد بخیه لازم باشد.
آیا ورزش میتواند زایمان طبیعی را آسانتر کند؟
سلام همراه محترم، بله، ورزش های مناسب دوران بارداری مانند یوگا و پیادهروی می توانند بدن را برای زایمان آماده کنند.